Kanuna göre, her bina yapısının veya avukatının binanın tescil belgesini talep edebileceğini öngörmüştür. Kat mülkiyeti tapusunda her daire sahibi kendisine ait bağımsız bölümün tescil belgesini isteyebilir. Müşterek mülkiyet halinde maliklerden birinin adaylığı yeterlidir. Katlarda kullanım izni ve mülkiyet değişikliği gibi tip değişikliğine izin verir, istenirse bu yapılara su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilir, işletme izinleri düzenlenir.
Yapı kullanma izin belgesi ve yapı kullanma izin belgesi olmasına rağmen ruhsat ve eklerine aykırı yapılarda kaçak yapılaşmalar yapı siciline tescil edilerek yasallaştırılmaktadır. Kısacası, ikinci grup kişilerin almış oldukları yapı kayıt belgesinin varlığı, yapı içinde yürürlükte olan imar kanunlarına aykırılıkları yasal hale getirir; 3194 sayılı Kanun uyarınca verilen yıkım kararları ve iade edilmeyen idari cezalar kendiliğinden hükümsüz kılınır.
Yapı Kayıt Belgesi Nasıl Alınır?
Kendi binanız için tescil belgesi alabilmeniz için öncelikle bir miktar para ödenmesi gerekmektedir. Binanın yapısı ve özellikleri ödenecek tutarda değişikliklere yol açabilir. Ödenecek tutar e-devlet üzerinden öğrenilebilir. Yapı kayıt başvuruları e-devlet üzerinden yapılmaktadır. Online başvuru yapan ve ödeme yapan kişiler belgelerini 24 saat içinde alabilirler. Yapı kayıt belgesi, bir yapının düzenleyici gerekliliklere uygunluğunu belgeleyen bir belgedir. Bölge affında daha çok gündeme gelen yapı kayıt belgesi, özellikle yeni ev almak isteyenler için oldukça önemli bir belgedir.
Barış planı kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bildirilmeyen kaçak yapılar da resmi bina olur. Bu sisteme kayıt olabilmek için kişilerin gerekli başvuruları yapmaları gerekmektedir. Yapı ruhsatı olmayan binalarda abonman açılamaz. Elektrik ve su gibi ihtiyaçlar için bu belgeye sahip olunması zorunlu hale getirildi, kaçak yapılaşmaların önüne geçildi. Yapı tesciline uygun olmayan yapıların kaçak sayılarak yıkım kararı verilmesi ve yıkım kararının bozulması için yapı kayıt belgesi istenmesi bekleniyor.
Yapı Kayıt Belgesi Nedir?
11 Mayıs 2018 tarihli 7143 sayılı Kanun ile İmar Kanunu’na göre Geçici 16. Madde eklenmiş ve o kısımda İmar Barışı adı verilen bir anlaşma yapılmıştır. Bu kararname, başvuru sahiplerine ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak inşa edilen binalar için uygun ücretlerin ödenmesi halinde af hakkı tanıdı. Ancak, mevcut binalar için bu af, geliştirme süresi ile sınırlıdır ve binayı dönüştürmek istiyorsanız, bu bir arazi kullanım affı değildir, çünkü mevcut arazi kullanım planlarına göre yeni bir bina inşa edilebilir.